Jedna z najbardziej znanych sztuk
Sławomira Mrożka w interpretacji
Kazimierza Kutza. Sztuka należy do Złotej Setki Teatru Telewizji. „Emigrantów”, najwybitniejszą obok „Tanga” sztukę
Sławomira Mrożka (ur. 1930), opublikowano po raz pierwszy w „Dialogu” w 1974 roku. Prapremiera światowa odbyła się tego samego roku w Théâtre d'Orsay. Reżyserował
Roger Blin, a zagrali
Gerard Depardieu i
Laurent Terzieff. Arcydramat
Mrożka, wbrew tytułowi, nie zawiera wielu aluzji politycznych. Jest raczej współczesnym moralitetem, ascetycznym w formie. Jego akcja ogranicza się do dialogu dwóch osób: intelektualisty – emigranta politycznego i gastarbeitera – emigranta zarobkowego. Choć nazwani tylko inicjałami, pozbawionymi wszelkich podtekstów: AA (
Marek Kondrat) i XX (
Zbigniew Zamachowski), sugerującymi brak jakiegokolwiek zindywidualizowania postaci, należą do najbogatszych psychologicznie bohaterów autora „Portretu”.