Filmy film czarno-biały, na podstawie powieści, policja

Ostatni dzień wojny. Poranek pierwszego dnia pokoju. Pokazać tej szczególnej nocy losy młodego człowieka uwikłanego w okupacyjną przeszłość, zmęczonego bohaterstwem, przeczuwającego inne, lepsze życie. Cóż to za piękny temat do filmu. Tej szczególnej nocy spotyka się przeszłość z przyszłością - i zasiada do jednego stołu. Przy akompaniamencie tang i fokstrotów bohater filmu, Maciek Chełmicki, szuka odpowiedzi, jak żyć dalej - jak zrzucić dławiący bagaż przeszłości, rozwiązuje odwieczny dylemat żołnierza. Słuchać czy myśleć. A jednak Maciek zabije...

Film opowiada o groteskowo-karykaturalnym ujęciu losów pechowego oportunisty, który w różnych warunkach na przestrzeni dwudziestu lat usiłuje przypodobać się aktualnym władzom. Wszelkie te próby „dobrze widzianych” metamorfoz kończą się fiaskiem. Piszczyk pozostaje antybohaterem, ponieważ kolejnych, bezkrytycznych przemian dokonuje za późno. Piszczyk chce za wszelką cenę dostosować się do aktualnej sytuacji politycznej, lecz z różnych powodów mu się to nie udaje. Pragnie być wzorowym harcerzem, ale kompromituje się na defiladzie. Podczas antysemickich ekscesów na uniwersytecie wzięty został za Żyda, kiedy zaś znalazł się wśród bojówkarzy niszczących sklepy żydowskie, pobili go policjanci. Po wojnie los odwraca się wreszcie na korzyść pechowego Piszczyka.

Film opowiada o tym, jak duże konsekwencje mogą mieć na życie dzieci uczynki rodziców. Inż. Jan Leszczyc obdarzył uczuciem Amelię Holską i uzyskał wzajemność. Niestety, przeszłość ojca dziewczyny bardzo mocno utrudniają wspólne plany. Czas pokaże, że rodzic wciąż jest aktywny, a jego postępki ściągną tylko kłopoty na córkę i jej ukochanego.

Historia rozgrywa się w Warszawie. Kubiakowie to typowa warszawska rodzina posiadająca dwójkę dzieci – syna Mirka i córkę Małgosię. Mirek jest uczniem piątej klasy podstawówki i marzy, żeby spotkać prawdziwych Indian z plemienia Apaczów i zostać jednym z nich. To pragnienie może się szybciej spełnić za sprawą tajemniczego wujka z Ameryki, który daje Mirkowi w prezencie prawdziwy indiański tomahawk. Dumny z prezentu chłopak nie wie, że od tej pory zacznie się cała lawina kłopotów…

Na wyzwolonych spod okupanta ziemiach wschodnich powstaje zalążek polskiej władzy. Dzielny sierżant Otryna, w prowincjonalnym miasteczku na Lubelszczyźnie, zostaje komendantem posterunku milicji. Nie jest mu łatwo wprowadzić nowy ład i porządek w mieście. Ponadto musi walczyć z bandą NSZ.

Joanna przez całe dnie przesiaduje przy telefonie i czeka na telefon od ukochanego Janusza. Niestety jak na złość wszystkie połączenia, które są do niej kierowane to pomyłki. Ciągle ktoś dopytuje się o centralę i Honoratę. Wreszcie Joanna nie wytrzymuje i zaczyna się podszywać pod dziewczynę z centrali. Od tego momentu zaczną się jej problemy.

Niepełnoletnia Ania (Lidia Wysocka) spotyka na spacerze Andrzeja (Witold Zacharewicz) i od razu zakochują się w sobie.

Gene Tierney i Ray Milland grają małżeństwo, które nie może mieć biologicznego dziecka.

Autorem powieści „Rzeczywistość”, która stała się kanwą scenariusza, jest Jerzy Putrament. Rok 1937. Toczy się proces wileńskich komunistów. Jeden z nich to Julek Szulc współpracownik pisma „Rzeczywistość”. Policja próbuje wykorzystać jego zeznania przeciwko pozostałym oskarżonym. Proces kończy się pomyślnie dla oskarżonych, a władze zostają skompromitowane. Czy na tym policja zaprzestanie nękania współpracownika „Rzeczywistości”?