Filmy zwłoki, śmierć, film czarno-biały

Dzień z życia dwóch sprzedawców, Dante'ego i Randala, którzy spędzają swój czas w pracy denerwując klientów, dyskutując o filmach i grając w hokeja na dachu sklepu.

Funkcjonariusz w czarnej, skórzanej marynarce i sweterku polo, łamiący wszelkie opory moralne, 500-złotowy banknot z „górnikiem”, szczyt dobrego smaku – papierosy Silesia, radiowóz marki Warszawa i mrożący krew w żyłach pościg na brukowanych kostką ulicach Warszawy – syrenką za starym wartburgiem. To klimat, który – wyprany dziś z politycznych i propagandowych kontekstów – budzi w widzach odruch sympatycznej nostalgii za starymi, dobrymi czasami.

Kapitan Paweł Wójcik prowadzi energiczne śledztwo w sprawie zabójstwa kasjera w zakładzie PROTON. Zwłoki kasjera znalezione zostały w kasie pancernej, z której nie zrabowano pieniędzy. Niestety, śledztwo po pewnym czasie staje w martwym punkcie. Kapitan działając na granicy prawa, prowadzi je dalej, bez zgody zwierzchników. Przypadkowo odkrywa, że za morderstwem kryje się wielka afera szpiegowska…

Kwiecień 1945 roku. Ostatnie dni wojny. X Dywizja II Armii Wojska Polskiego szykuje się do forsowania Nysy. Tymczasem wchodzący w jej skład oddział podpułkownika WACŁAWA CZAPRANA (Henryk Bąk) nie jest przewidziany do udziału w natarciu. Jednakże ambitny dowódca podejmuje decyzję, że jego żołnierze również zaatakują wroga. Planowana akcja jest dla Czaprana okazją do zabłyśnięcia własną sprawnością wojskową… Ta dziwna „zawodowa” ambicja budzi opór wśród członków oddziału. Zastępca Czaprana, chorąży Juliusz Szumibór, twierdzi, że nie należy niepotrzebnie narażać ludzi tuż przed końcem wojny. Pomiędzy żołnierzami dochodzi do ostrej kłótni, podczas której podpułkownik uderza w twarz swojego zastępcę. Ten składa raport prokuratorowi dywizji, kapitanowi Hyrnemu. Czapran może być pozbawiony dowództwa. Prokurator stara się załagodzić konflikt. Namawia Szumibora do wycofania oskarżenia. Tymczasem do Hyrnego wpływa drugi raport. Podpułkownik Czapran oskarża w nim strzelca Anklewicza o niewykonanie rozkazu, zarzuca mu dezercję i domaga się dla niego sądu polowego. I tym razem kapitan Hyrny stara się załagodzić konflikt, by uniknąć niepotrzebnego przelewu krwi w przeddzień zakończenia wojny. Tymczasem nadchodzi dzień ofensywy. W czasie brawurowego wypadu giną podpułkownik Czapran i strzelec Anklewicz. Po ciało swego dowódcy wyruszają ochotnicy prowadzeni przez kapitana Hyrnego.

Klasyka polskiej kinematografii. Serial Konrada Nałęckiego powstał na podstawie książki Janusza Przymanowskiego, który jest także współautorem scenariusza. Nakręcono trzy serie przygód załogi „Rudego” – łącznie 21 odcinków. PRL-owskie władze chętnie traktowały serial jako materiał propagandowy, prezentujący obowiązującą wówczas wersję historii z polsko-radzieckim sojuszem na pierwszym planie. Janek wstępuje w szeregi Wojska Polskiego do oddziału wojsk pancernych. Zostaje włączony do załogi czołgu o numerze 102. Wraz ze swoimi wiernymi towarzyszami broni Olgierdem, Gustlikiem, Grigorijem i psem Szarikiem rusza wyzwolić ojczyznę. Dla dzisiejszego widza „Czterej pancerni i pies” pozostają znakomitą produkcją wojenno-przygodową. Zrealizowane z rozmachem sceny batalistyczne, trzymająca w napięciu akcja, zabawne dialogi i przede wszystkim doskonałe postacie stworzone przez wybitnych aktorów – to nieprzemijające wartości serialu.

Ostatni dzień wojny. Poranek pierwszego dnia pokoju. Pokazać tej szczególnej nocy losy młodego człowieka uwikłanego w okupacyjną przeszłość, zmęczonego bohaterstwem, przeczuwającego inne, lepsze życie. Cóż to za piękny temat do filmu. Tej szczególnej nocy spotyka się przeszłość z przyszłością - i zasiada do jednego stołu. Przy akompaniamencie tang i fokstrotów bohater filmu, Maciek Chełmicki, szuka odpowiedzi, jak żyć dalej - jak zrzucić dławiący bagaż przeszłości, rozwiązuje odwieczny dylemat żołnierza. Słuchać czy myśleć. A jednak Maciek zabije...